تحویل قطعی پیمان چیست؟
تحویل قطعی پیمان به معنای آماده بودن پروژه برای بهره برداری کامل می باشد. زمانی که پروژه تحویل قطعی می شود، کارفرما می بایست کلیه تضامین پیمانکار را آزاد نماید.
معنای تحویل قطعی پیمان چیست؟
سجاد موسوی وکیل قرارداد پیمانکاری توضیح می‌دهد، با انعقاد قرارداد پیمانکاری پیمانکار شروع به انجام عملیات موضوع پیمان می‌نماید و پس از اتمام کارها تقاضای تحویل موقت پیمان را می‌کند. پس از تحویل موقت پیمان، قرارداد وارد دوره تضمین می‌شود و پیمانکار در این دوره موظف به برطرف کردن تمام عیوب و نواقص کار می‌باشد. در مرحله آخر و با پایان یافتن دوره تضمین، در صورتی که نقصی در کارها نباشد، تحویل قطعی پیمان اتفاق می‌افتد. با این تعریف مشخص می‌شود که تحویل قطعی پیمان به معنای پایان‌یافتن کامل پروژه می‌باشد و از حیث زمانی پس از تحویل موقت و دوره تضمین موضوعیت پیدا می‌کند.
تحویل قطعی در شرایط عمومی پیمان
تحویل قطعی پیمان و مقررات راجع‌به آن در ماده ۴۱ شرایط عمومی پیمان آورده شده است. وکیل قرارداد پیمانکاری قبل از توضیح این ماده اشاره می‌کند که مقررات شرایط عمومی پیمان فقط در خصوص قراردادهای پیمانکاری دولتی لازم‌الاجراست. البته طرفین قرارداد پیمانکاری خصوصی نیز می‌توانند با توافق یکدیگر این مقررات را بر قرارداد خود حاکم نمایند.
بر اساس ماده ۴۱ شرایط عمومی پیمان: “در پایان دوره تضمین تعیین‌شده در ماده ۵ موافقت‌نامه، کارفرما بنا به تقاضای پیمانکار و تایید مهندس مشاور، اعضای هیأت تحویل قطعی و تاریخ تشکیل هیأت را به همانگونه که در ماده ۳۹ برای تحویل موقت پیش‌بینی شده است معین و به پیمانکار ابلاغ می‌کند.”
هیأت تحویل قطعی پیمان چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
وکیل پیمانکاری توضیح می‌دهد، برای تحویل قطعی پیمان باید هیأت تحویل قطعی تشکیل شود. اعضای هیأت تحویل قطعی همانند هیأت تحویل موقت، عبارتند از:
۱) نماینده کارفرما
2) نماینده پیمانکار
3) نماینده مهندس مشاور.
وظیفه این هیأت در ماده ۴۱ شرایط عمومی پیمان پیش‌بینی شده است. براساس این ماده، هیأت تحویل قطعی باید از کارها بازدید نماید و اگر عیب و نقصی در کار پیمانکار مشاهده ننماید، موضوع پیمان را تحویل قطعی می‌گیرد و سریعاً صورت‌مجلس را تنظیم و برای کارفرما ارسال می‌کند. در نهایت کارفرما باید تحویل قطعی کار را تصویب و به پیمانکار ابلاغ نماید. با توجه به توضیحات داده شده، مشخص می‌شود که هیأت تحویل قطعی نقش بسیار مهمی در خصوص تحویل قطعی پیمان دارد و تصمیم می‌گیرد که آیا عیب و نقصی در کارها وجود دارد یا خیر.
وجود عیب و نقص در کار
تحویل قطعی پیمان همانطور که گفته شد، وقتی انجام می‌شود که هیأت تحویل قطعی عیب و نقصی در کار پیمانکار مشاهده ننماید. سوالی که در این بخش پاسخ داده می‌شود این است که در صورت وجود عیب و نقص در کار پیمانکار وضعیت قرارداد و تحویل قطعی پیمان به چه شکل خواهد بود؟
موسوی وکیل قرارداد پیمانکاری توضیح می‌دهد، براساس تبصره ۱ ماده ۴۱ و همچنین ماده ۴۲ شرایط عمومی پیمان، هرگاه هیأت تحویل قطعی عیب و نقصی ناشی از کار پیمانکار مشاهده کند، پیمانکار موظف است که شروع به رفع نقایص و معایب کند و آن‌ها را طی مدتی که مورد قبول کارفرماست، رفع نماید. با این توضیحات روشن می‌شود که تا زمانی که عیب و نقص کارها رفع نشده باشد، پیمانکار نمی‌تواند پروژه را تحویل قطعی دهد.
عدم تقاضای تحویل قطعی پیمان از سوی پیمانکار
تحویل قطعی پیمان همانطور که مورد اشاره قرار گرفت، تشریفاتی دارد که این تشریفات با تقاضای پیمانکار از کارفرما مبنی بر تحویل قطعی پیمان شروع می‌شود و با تشکیل هیأت تحویل قطعی ادامه پیدا می‌کند. حال اگر پیمانکار به این وظیفه خود عمل نکند و در پایان دوره تضمین تقاضای تحویل قطعی پیمان را نکند، چه شرایطی پیش می‌آید؟
تبصره ۲ ماده ۴۱ شرایط عمومی پیمان بیان می‌کند: “اگر پیمانکار در پایان دوره تضمین تعیین‌شده در ماده ۵ موافقت‌نامه، تقاضای تحویل قطعی کار را ننماید مکلف به رفع نواقص ناشی از کار خود که تا تاریخ تقاضای تحویل قطعی بروز کرده است می‌باشد و تاریخ تقاضای پیمانکار ملاک اقدامات مربوط به تحویل قطعی است.” این تبصره مشخص می‌کند که هرچقدر پیمانکار دیرتر تقاضای تحویل قطعی پیمان را از کارفرما بکند، بیشتر مسئول نواقص و عیوب کار خود خواهد بود. پس بهتر است تا پیمانکار پس از دوره تضمین سریعاً تقاضای تحویل قطعی را از کارفرما بکند.
بی‌توجهی کارفرما به تقاضای تحویل قطعی پیمانکار
سجاد موسوی وکیل پیمانکاری توضیح می‌دهد، ممکن است کارفرما به تقاضای تحویل قطعی پیمانکار توجهی نکند و اقدام به اعزام هیأت تحویل قطعی نکند. در این صورت باید مقرراتی پیش‌بینی شود که از تضییع حق پیمانکار جلوگیری شود. خوشبختانه تبصره ۳ ماده ۴۱ شرایط عمومی پیمان این حالت را پیش‌بینی و در این خصوص تعیین تکلیف کرده است. بر اساس این تبصره، اگر کارفرما علیرغم تقاضای پیمانکار اقدام به اعزام هیأت تحویل نکند، مراحل زیر باید انجام شود:
اگر تأخیر بیش از دو ماه به طول انجامد، پیمانکار باید یک بار دیگر درخواست خود را برای کارفرما ارسال کند.
اگر یک‌ماه پس از درخواست دوم کارفرما در این زمینه اقدامی نکند، عملیات موضوع پیمان تحویل قطعی‌شده تلقی می‌گردد و باید اقدامات پس از تحویل قطعی در مورد آن انجام شود.
◁◁ بیشتر بدانید: مشاوره با وکیل پیمانکاری
متخصص در قراردادهای پیمانکاری
تحویل قطعی پیمان در تمامی قراردادهای پیمانکاری موضوعیت دارد و از مسائل پیچیده وتخصصی می‌باشد. با توضیحاتی که در این مقاله داده شد، روشن گردید که تحویل قطعی پیمان منشأ آثار مهمی است که شاید مهم‌ترین آن پایان‌یافتن کامل پروژه و تمام‌شدن مسئولیت‌های پیمانکار می‌باشد. همچنین براساس شرایط عمومی پیمان برای تحویل قطعی پیمان تشریفات و مراحل مختلفی باید طی شود و اگر این مراحل طی نگردد، تحویل قطعی پروژه اتفاق نخواهد افتاد.
سجاد موسوی وکیل قرارداد پیمانکاری توضیح می‌دهد که چه در قراردادهایی که تابع شرایط عمومی پیمان هستند و چه در قراردادهای پیمانکاری خصوصی، شروط مربوط به تحویل قطعی پیمان باید با دقت بسیار زیادی تنظیم شوند و همچنین دعاوی مربوط به این موضوع نیاز به اشراف کامل به مقررات موجود در این زمینه دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود تا از وکلای متخصص در این امر استفاده شود. سجاد موسوی با داشتن وکلای متخصص قراردادهای پیمانکاری آمادگی ارائه بهترین خدمات را به شما عزیزان دارد.
تماس با بهترین وکیل دعاوی پیمانکاری