چگونه بعد از طلاق نام همسر از شناسنامه حذف می شود؟
همان‌قدر که ثبت‌ِ نام همسر در شناسنامه پس از عقد شیرین است و خیلی ها برای درج آن در شناسنامه عجله دارند، اما پس از طلاق همان خیلی ها دیگر چشم دیدن این نام را در مدارک هویتی شان ندارند و می خواهند آن را از شناسنامه شان حذف کنند. اما این کار در چه شرایطی امکان‌پذیر است؟
حذف نام همسر از شناسنامه پس از جدایی دغدغه بسیاری از افراد است. مسلماً کسی که پس از طی مراحلی دشوار به آخر خط یعنی طلاق رسیده، ترجیح می دهد بعد از جدایی به طور کامل زندگی گذشته را فراموش کند و با حذف نام همسر سابق از شناسنامه بار روانی موجود را کاهش دهد اما به منظور جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی، پاک کردن نام همسر طبق قانون و مقررات سازمان ثبت احوال شرایطی دارد که سجاد موسوی، وکیل پایه دادگستری و عضو کانون وکلای دادگستری به ارائه نکاتی در خصوص تعویض شناسنامه پس از طلاق می پردازد.
شرایط حذف نام همسر سابق از شناسنامه
به موجب ماده 33 قانون ثبت احوال، کل وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت: در المثنی شناسنامه زن یا مرد آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است، منعکس خواهد شد و ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنی شناسنامه درج نخواهد شد. با استناد به این ماده قانونی، موسوی حذف نام همسر از شناسنامه را اینگونه توضیح می دهد: «حذف نام همسر سابق از شناسنامه در صورتی امکان پذیر است که زوجه هنگام انحلال نکاح باکره باشد، البته این امر هم در صورت دریافت نامه از پزشکی قانونی میسر خواهد بود لذا صرف عقد بودن ولی نداشتن بکارت برای حذف نام همسر سابق مشمول این حکم نمی شود.»
سجاد موسوی تأکید می کند: «اگرچه حذف نام همسر از شناسنامه در صورت باکرگی امکان پذیر است اما باید توجه داشت تمامی اطلاعات اشخاص اعم از ازدواج های پیشین فرد در ثبت احوال باقی می ماند و حذف نام صرفاً از شناسنامه شخص صورت می گیرد.»
این وکیل پایه یک دادگستری ادامه می دهد: «چنانچه زن باکره نباشد، شخص تنها پس از ازدواج مجدد می تواند نام همسر سابق را از شناسنامه پاک کند و این امر به این منظور است که همسر جدید نسبت به ازدواج پیشین همسر خودآگاهی داشته و با علم و اطلاع ایشان باید حذف نام همسر سابق از شناسنامه صورت گیرد.»
موسوی یکی دیگر از موارد حذف نام همسر از شناسنامه را فوت همسر می داند: «با فوت همسر، شخص می تواند با گواهی فوت همسرش پس از ازدواج مجدد نیز اقدام به حذف نام همسر سابق خویش از شناسنامه اش نماید.»
این وکیل پایه یک دادگستری امکان تعویض شناسنامه تا چندین بار را میسر می داند و می گوید: «حذف نام همسر سابق از شناسنامه با شرایطی که بیان شد چندین بار می تواند صورت گیرد.»
دلیل تفاوت حذف نام همسر از شناسنامه در صورت باکرگی و غیر آن
از آنجایی که خیلی از افراد ممکن است با دریافت شناسنامه جدید (بدون مهر المثنی) در دوران عقد، هنگام ازدواج مجدد طرف مقابلشان را از این موضوع مطلع نکنند؛ این سؤال ایجاد می شود که چرا قانون گذار به منظور جلوگیری از فریب و سوءاستفاده، حکم به دریافت شناسنامه بعد از ثبت ازدواج مجدد می دهد اما در دوران عقد و در صورت دوشیزه بودن این قانون منتفی می شود و فرد می تواند بلافاصله بعد از طلاق شناسنامه جدیدی دریافت کند؟
موسوی در پاسخ به این سؤال می گوید: «با توجه به اینکه نزدیکی و ازاله بکارت در دوران عقد صورت نیافته و علتی جهت تدلیس در ازدواج مجدد محسوب نمی شود لذا قانون گذار برای این قبیل افراد اخذ شناسنامه جدید و حذف نام همسر را آسان‌تر گرفته است. با این وجود، لازم به ذکر است که ازدواج هر شخص در اداره ثبت احوال قید می گردد و در آنجا امکان محو و پاک نمودن آن وجود ندارد و اگر شخصی به قصد فریب دادن همسر این موضوع را کتمان نماید، قانون گذار مرتکب را به مجازات 6 ماه تا 2 سال حبس به جرم فریب در ازدواج محکوم می نماید.»
حذف نام همسر در صورت داشتن فرزند
سجاد موسوی در این باره می گوید: «زوجین می توانند پس از طلاق یا فوت همسر سابق خویش در صورت ازدواج مجدد نام او را از شناسنامه خود حذف نموده و وجود فرزندی مشترک هیچ مانعی برای این امر به وجود نمی آورد؛ البته مشخصات پدر و مادر در شناسنامه فرزند و همچنین مشخصات فرزندان در شناسنامه زوجین به قوت خود باقی می ماند.»
این وکیل پایه یک دادگستری ادامه می دهد: «با استناد به قانون 882 قانون مدنی، تنها در صورت لعان است که پدر می تواند اسم فرزند را از شناسنامه خود حذف کند و در این صورت فرزند نیز از ارث محروم خواهد شد.»
مراحل تعویض شناسنامه
به گفته موسوی، در حال حاضر تعویض شناسنامه در ادارات ثبت احوال و دفاتر پستی به صورت لحظه ای انجام می شود البته به دلیل افزایش تقاضا برای صدور شناسنامه جدید، این کار ممکن است با تأخیر حداکثر یک ماه مواجه شود. او درباره مراحل اخذ شناسنامه جدید می گوید: «جهت اخذ شناسنامه جدید در ابتدا بایستی مدارک به اداره ثبت احوال ارائه شود و سپس صحت مدارک بررسی می گردد و در مرحله بعدی اطلاعات مطابقت داده می شود و در آخر شناسنامه چاپ و تحویل داده می شود.»
این وکیل پایه یک دادگستری می گوید ثبت درخواست حذف نام همسر از شناسنامه به صورت الکترونیکی هم امکان پذیر است: «این امکان از طریق سایت سازمان ثبت احوال برای متقاضیان فراهم شده است و افراد با مراجعه به آن می توانند به صورت الکترونیک درخواست خودشان را ثبت نمایند.»
مدارک موردنیاز برای حذف نام همسر از شناسنامه
موسوی می گوید مدارک مورد نیا برای حذف نام همسر از شناسنامه در صورت باکره بودن و باکره نبودن زن متفاوت است: «مدارک موردنیاز در صورت باکره بودن زن عبارت است از گواهی بکارت از پزشکی قانونی، سند طلاق، حکم طلاق، مدارک شناسایی از قبیل کارت ملی و شناسنامه و برگه معرفی نامه از دادگاه اما مدارک موردنیاز در صورت باکره نبودن زن شامل ثبت ازدواج جدید و ارائه مدارک مربوط به آن، سند طلاق همسر سابق و مدارک شناسایی فرد از قبیل کارت ملی و شناسنامه می شود.»
او ادامه می دهد: «در صورت فوت همسر، زوج یا زوجه لازم است با در دست داشتن گواهی فوت متوفی، سند ازدواج (مجدد) و مدارک شناسایی فرد از قبیل کارت ملی و شناسنامه به سازمان ثبت احوال مراجعه نمایند.»
چگونه بهترین وکیل را بشناسیم؟
از آن جایی که اقامه دعوی در هر یک از جرایم و مسائل در مراجع قضایی تنها یک بار امکان پذیر است،( مگر مواردی که به موجب قانون از این قاعده مستثنی هستند) یک وکیل خوب و حرفه ای با توجه به داشتن راهکارها و دانشی که در قانون دارد می تواند شما را در تسریع روند پرونده یاری نماید تا در کمترین زمان و بالاترین سرعت ممکن به نتیجه مطلوب دست یابید.
جهت کسب و دریافت مشاوره حقوقی با شماره های ما تماس حاصل فرمایید
تماس با بهترین وکیل طلاق