جرم کلاهبرداری چه تفاوتهایی با جرم خیانت در امانت دارد؟ چه زمانی باید تحت عنوان کلاهبرداری شکایت نماییم؟ تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت در چیست؟در این مقاله به بررسی اجمالی تفاوتهای میان این دو جرم میبپردازیم.
تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت در عنصر مادی
عنصر مادی جرم کلاهبرداری مانور متقلبانه ای است که توسط فاعل یا شرکا انجام میشود. مانند دایر نمودن یک شرکت واهی و از طریق آن، وانمود کردن به ریاست و اختیارات واهی داشتن. عنصر مادی جرم خیانت در امانت افعال و اعمالی از قبیل تلف، تصاحب، مفقودی و غیره درخصوص مال مورد امانت میباشد. خوب است همواره پیش از تنظیم دادخواست و طرح دعوای کیفری به تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت از حیث عنصر مادی عنایت نمایید تا مسیر اشتباهی را انتخاب ننمایید.
نکته: جرم کلاهبرداری از طریق انجام فعل مثبت میباشد. نمیتوان مانور متقلبانه را با ترک فعل انجام داد، لذا تحقق جرم کلاهبرداری صرفا از طریق بروز فعل مثبت میباشد و عنصر مادی این جرم همواره با انجام یک عمل، نمود خارجی پیدا میکند.
موضوع جرم جرائم مذکور
موضوع جرم کلاهبرداری مال متعلق به غیر است. موضوع جرم خیانت در امانت نیز مال متعلق به غیر است. ولیکن در تحقق جرم کلاهبرداری مرتکب با انجام عنصر مادی یعنی بروز فعل مثبت در معنا و مصداق مانور متقلبانه، مال متعلق به دیگری را میبرد. یعنی از سلطه و اختیار مالک خارج میسازد. درحالیکه در جرم خیانت در امانت مرتکب با فعل مانند تخریب و تصرف یا با ترک فعل مانند غذا ندادن به حیوانی که نزد او امانت بوده است موجب اضرار به مالک و از بین رفتن مال مورد امانی بوده است. لذا به تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت از جهت موضوع جرم، از بابت تفاوت در نوع رفتاری که با مال میشود و نتیجه ای که به دست میدهد میتوان اشاره نمود.
◁◁ بیشتر بدانید: اثبات خیانت در امانت | ادله و نحوه اثبات
تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت در عنصر معنوی
عنصر معنوی یا همان قصد مجرمانه به معنای عمد و اراده در فعل و تحقق نتیجه میباشد. به بیان وکیل کلاهبرداری، فاعل باید عامد باشد. به عمد و اراده و خواست خودش و بدون هرگونه اجبار و اکراه و فشار نسبت به انجام فعل و رفتار مجرمانه اقدام نموده باشد. مانند آنکه مرتکب جرم کلاهبرداری با سونیت و با اراده آزاد به دور از هرگونه اکراه و اجبار اقدام به مانو ر متقلبانه نموده و مال متعلق به غیر را برده است.
نکته: تفاوت کلاهبرداری با خیانت در امانت در عنصر معنوی از این جهت نیز میباشد که فاعل و مرتکب جرم کلاهبرداری قصد انتفاع و سود جستن و بهره مندی از مال متعلق به دیگری دارد اما در جرم خیانت در امانت ممکن است فاعل جرم قصد انتفاع و بهره برداری نداشته و با انجام امری که موجب تلف مال میشود، صرفا ضرری را به مالک وارد آورد بدون آنکه نفعی ببرد.
تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت در مجازات
مجازاتهای این دو جرم از حیث جبران ضرر و استرداد مال به صاحبش بسیار متفاوت هستند. خوب است بدانید در مجازات جرم کلاهبرداری رد مال به صاحبش و استرداد مال بعنوان مجازات تعیین شده است که بسیار مفید و موثر در مقام اعاده وضع به حالت سابق بوده و به نفع شاکی میباشد. ولیکن در جرم خیانت در امانت رد مال به صاحبش وجود ندارد و مرتکب صرفا از بابت خیانتی که کرده است به حبس محکوم میشود.
نکته: خوب است بدانید در پرونده کیفری شکایت بابت جرم خیانت در امانت میتوانید بطور همزمان مطالبه ضرر و زیان و خسارت خود را نیز بنمایید.
تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت از جهت قابل گذشت بودن
خوب است بدانید مطابق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۲۳/۲/۱۳۹۹ جرم کلاهبرداری با رعایت نصاب ارزش و بهای موضوع جرم به دو دسته قابل گذشت و غیر قابل گذشت تقسیم شده است. ولیکن جرم خیانت در امانت به تصریح قانون مذکور، جزو جرایم قابل گذشت نام برده شده و رعایت نصاب ارزش و بهای موضوع جرم، بعنوان شرط قابل گذشت محسوب شدن آن درنظر گرفته نشده است.
به عبارت دیگر، تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت از حیث جنبه قابل گذشت بودن اینگونه است که جرم کلاهبرداری در اصل غیرقابل گذشت بوده و تحت شرایطی قابل گذشت قلمداد میشود. این امر درحالیست که جرم خیانت در امانت بطور کامل جزو جرایم قابل گذشت محسوب شده است.
تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت از جهت دادگاه صالح
آیا تفاوتی میان جرم کلاهبرداری و جرم خیانت در امانت از حیث دادگاه صالح به رسیدگی وجود دارد؟
چه نهادی تحقیقات مقدماتی این دو جرم را انجام میدهد؟
دادگاه کیفری صالح به رسیدگی به این جرایم چه دادگاهی است؟
خوب است بدانید نظر به اینکه مطابق ماده ۳۰۲ آیین دادرسی کیفری به جرایم تعزیری درجه ۱ تا ۳ در دادگاه کیفری یک رسیدگی صورت میپذیرد، لذا به جرایم فوق الاشعار از این جهت که مشمول درجه ۱ تا ۳ نبوده و حسب مورد درجات پایین تری را شامل میشوند، در دادگاه کیفری دو مورد رسیدگی قرار گرفته و دادسرای صالح به انجام تحقیقات، دادسرای عمومی و انقلابی است که در معیت دادگاه کیفری دو فعالیت مینماید. لذا از حیث مرجع صالح به رسیدگی میان این دو جرم تفاوتی وجود نداشته و تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت در زمینه دادگاه صالح نمود خارجی نیافته و در صلاحیت یک دادگاه قرار دارد.
ممکن است یک وکیل متخصص و حرفه ای در زمینه دعاوی کیفری همچون کلاهبرداری و خیانت در امانت در یک شعبه از بازپرسی یا دادیاری و بعد از آن در یک شعبه از دادگاه های کیفری دو، هم پرونده کلاهبرداری داشته باشد و هم پرونده خیانت در امانت داشته باشد. لذا از حیث مقام قضایی رسیدگی کننده تفاوتی بین جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت وجود ندارد.
◁◁ بیشتر بدانید: تخفیف مجازات در کلاهبرداری
وکیل کیفری در بابل
تفاوت کلاهبرداری و خیانت در امانت علاوه بر مطالب پیش گفته دارای مواردی از قبیل ادله اثبات دعوا و نحوه و چگونگی اثبات این جرائم نیز میباشد و از این بابت هم تفاوت دارند. لذا وکیل کلاهبرداری معتقد است پیش از طرح هرگونه شکایت و تنطیم شکوائیه میبایست از انتخاب راهکار قانونی صحیح و درست مطمئن گردید. جهت اخذ مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه جرم کلاهبرداری و جرائم در حکم کلاهبرداری با وکیل موسوی تماس حاصل نمایید.
تماس با بهترین وکیل کلاهبرداری